અમદાવાદઃ સોશિયલ મીડિયા એકાઉન્ટ્સ પર વ્યક્તિગત માહિતી મૂકતી વખતે અને તમારા મિત્રોની સૂચિ વિસ્તૃત કરતી વખતે સાવચેતી રાખો સોશિયલ નેટવર્કિંગ વેબસાઇટ્સ પર ખીલેલા સાયબર અપરાધીઓ તેમના સંભવિત પીડિતો વિશે માહિતી મેળવે છે. મોટે ભાગે તેમના 40 ના દાયકાના પુરુષો, ફેસબુક પરથી અને તેમને તેમના વોટ્સએપ નંબર્સ શેર કરવા માટે સમજાવે છે જેથી તેઓને સેક્સટોર્શનની જાળમાં ફસાવી શકાય.
ગુજરાત પોલીસે, 2021 ની શરૂઆતથી, ફેસબુક અને ઇન્સ્ટાગ્રામ પર 14,481 એકાઉન્ટ્સની ઓળખ કરી છે જેનો ઉપયોગ ગેંગ દ્વારા રાજ્યમાં સેક્સટોર્શનના હેતુઓ માટે કરવામાં આવતો હતો. આ વર્ષે જાન્યુઆરી 2022 થી ફેબ્રુઆરી 1 ની વચ્ચે હેલ્પલાઈન 1930 પર સેક્સટોર્શન કોલ સંબંધિત 2,382 ફરિયાદો નોંધવામાં આવી હતી.
પોલીસ કહે છે કે 40ના દાયકાના પુરુષો સેક્સટોર્શન ગેંગના સોફ્ટ ટાર્ગેટ કરે છે
આ ફરિયાદો માત્ર આઇસબર્ગની ટોચ છે. સાયબર ક્રાઈમ સેલનો ભાગ એવા સીઆઈડી ક્રાઈમના એક વરિષ્ઠ અધિકારીએ જણાવ્યું હતું કે, ત્યાં ઘણા વધુ પીડિતો હતા અને માત્ર થોડા લોકોએ હેલ્પલાઈનનો સંપર્ક કર્યો હતો.
ફેબ્રુઆરીમાં જ સીઆઈડી ક્રાઈમે ફેસબુકની પેરન્ટ કંપની મેટાને 773 એકાઉન્ટ દૂર કરવા વિનંતી કરી હતી. તેમાંથી, મેટાએ 663 વિનંતીઓનો જવાબ આપ્યો જ્યારે અન્ય એકાઉન્ટ માટેની વિનંતીઓનો હજુ અભ્યાસ કરવામાં આવી રહ્યો છે.
પોલીસ સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર આ ગેંગ સોશિયલ મીઽિયા પરથી મહિલાઓના ફોટા ઉપાડે છે અને પુરુષોને લલચાવવા માટે ઈન્સ્ટાગ્રામ અને ફેસબુક પર ફેક પ્રોફાઈલ બનાવે છે. “આ પ્રકારની નકલી પ્રોફાઇલ્સની એક આકર્ષક વિશેષતા એ છે કે તે બધામાં માત્ર પુરૂષ અનુયાયીઓ હોય છે. CID ખાતેની અમારી સાયબર ક્રાઇમ પ્રિવેન્શન ટીમ આ કપટપૂર્ણ એકાઉન્ટ્સ પર નજર રાખી રહી છે” મનીષ ભખરિયા, ઇન્સ્પેકટર, સાયબર ફોરેન્સિક્સ એન્ડ પ્રિવેન્શન, CID ક્રાઇમ કહે છે.
તેમણે ઉમેર્યું, “તેમના 40 ના દાયકાના પુરુષો સામાન્ય રીતે બે મૂળભૂત કારણોસર સેક્સટોર્શન ગેંગના સોફ્ટ ટાર્ગેટ હોય છે. પ્રથમ મોટાભાગના પરિણીત છે, અને તેઓ તેમના પરિવારના સભ્યો અથવા સમાજની સામે શરમજનક હોવાનો ડર રાખે છે. બીજું, એવું માનવામાં આવે છે કે તેઓ સારી રકમની બચત અને ગેરવસૂલીની ૨મ પરવડી શકે છે. અમે લોકોને છેડતીની ધમકીઓનો જવાબ આપવાનું બંધ કરવાની વારંવાર સલાહ આપીએ છીએ અને ગેંગ તમારો પીછો કરવાનું બંધ કરશે.”
શરૂઆતમાં, જ્યારે CID અધિકારીઓએ ગેરવસૂલીના હેતુઓ માટે ઉપયોગમાં લેવાતા નંબરો ટ્રેક કર્યા, ત્યારે તેમને લગભગ 200 સિમ કાર્ડ્સ સાથે જોડાયેલા સમાન IMEI (ઇન્ટરનેશનલ મોબાઇલ ઇક્વિપમેન્ટ આઇડેન્ટિટી નંબર મળ્યા. આનો અર્થ એ છે કે, એક મોબાઇલ ડિવાઇસ દ્વારા 200 અલગ-અલગ સિમ કાર્ડનો ઉપયોગ ગેરવસૂલી કોલ કરવા માટે કરવામાં આવ્યો હતો.
ગેંગ, જે સામાન્ય રીતે મેવાત, ભરતપુર અને અલવરની હોય છે, સામાન્ય રીતે પીડિતાના ફેસબુક ફ્રેન્ડ્સનું લિસ્ટ શોધે છે અને તેની પોસ્ટ્સ અને તેના પછીની ક્રિયાપ્રતિક્રિયાઓનો અભ્યાસ કરે છે. “તેઓ પુરુષોના એકાઉન્ટ્સ અને તેમના મિત્રોના વર્તુળનો અભ્યાસ કરે છે. આનાથી તેઓ પીડિતોને બ્લેકમેલ કરવા સક્ષમ બનાવે છે કારણ કે છેડતીમાં તેમના નજીકના અને પ્રિયજનોના નામ લેવાનો સમાવેશ થાય છે, ભંખરિયાએ જણાવ્યું હતું. તેમણે ઉમેર્યું હતું કે, “આ લોકો પાસે સોશિયલ મીઉિયા એકાઉન્ટ્સ પર ધમાલ કરવા સિવાય બીજું કોઈ કામ નથી. જોકે, સ્ટ્રાઈક રેટ એક દિવસમાં આઠથી 10 પીડિતોથી વધુ નથી”
ખંડણીની રકમ રૂ. 5,000 થી શરૂ થાય છે અને રૂ. 2.7 કરોડ સુધી વધી શકે છે – જેમ કે નવરંગપુરા વિસ્તારના 68 વર્ષીય વેપારીએ આ વર્ષે જાન્યુઆરીમાં ફરિયાદ નોંધાવી હતી. પીર્તિતાના જવાબના આધારે બ્લેકમેલની ૨કમમાં વધારો થાય છે.
BM ટાંક, DySP સાયબર સેલ, ગુજરાત CID (ક્રાઈમ), જણાવ્યું હતું કે, “સેક્સટોર્શનના કિસ્સાઓ નોંધવા સાથે એક સામાજિક લંક જોડાયેલું છે. પીડિતો એફઆઈઆર નોંધવા માટે આગળ આવતા નથી અને તેના કારણે ગુનેગારોને પ્રોત્સાહન મળે છે. અમારા સાયબર ક્રાઈમ પ્રિવેન્શન ટીમ સોશિયલ મીડિયા પર ફરતી આ ગેંગને શોધવા માટે સક્રિય રહી છે. જો કે, જનભાગીદારી વિના આ જોખમને કાબૂમાં રાખવું એક કપરું કાર્ય હરી”
