મોદી સરનેમના નિવેદન પર માનહાનિ કેસમાં રાહુલ ગાંધીને ગુજરાત હાઈકોર્ટમાંથી મોટો ઝટકો લાગ્યો છે. કોર્ટે માનહાનિના કેસમાં સજા પર સ્ટે આપવાનો ઇનકાર કર્યો હતો. આ સાથે જ કોર્ટે રાહુલ ગાંધી દ્વારા સજા(Rahul Gandhi Judgement) પર રોક લગાવવાની માંગ કરતી અરજીને પણ ફગાવી દીધી હતી. હાઈકોર્ટે નીચલી કોર્ટના નિર્ણયને યોગ્ય ગણાવ્યો છે.
હકીકતમાં 2019ની લોકસભા ચૂંટણી દરમિયાન કર્ણાટકમાં એક રેલી દરમિયાન રાહુલ ગાંધીએ ‘મોદી સરનેમ’ને લઈને નિવેદન આપ્યું હતું. આ નિવેદનને લઈને ભાજપના ધારાસભ્ય પૂર્ણેશ મોદીએ રાહુલ વિરુદ્ધ માનહાનિનો કેસ દાખલ કર્યો હતો. ચાર વર્ષ બાદ 23 માર્ચે સુરતની નીચલી અદાલતે રાહુલને દોષિત ઠેરવી બે વર્ષની જેલની સજા ફટકારી હતી.
આ પછી લોકસભા સચિવાલય દ્વારા જનપ્રતિનિધિત્વ અધિનિયમ હેઠળ રાહુલનું સંસદ સભ્યપદ રદ કરવામાં આવ્યું હતું. રાહુલ કેરળના વાયનાડથી સાંસદ હતા. વાસ્તવમાં, લોકપ્રતિનિધિત્વ અધિનિયમમાં જોગવાઈ છે કે જો કોઈ સાંસદ અને ધારાસભ્યને કોઈ કેસમાં 2 વર્ષ કે તેથી વધુની સજા થાય છે, તો તેમનું સભ્યપદ (સંસદ અને વિધાનસભામાંથી) રદ કરવામાં આવે છે. એટલું જ નહીં, સજાનો સમયગાળો પૂરો કર્યા બાદ તેઓ છ વર્ષ સુધી ચૂંટણી લડવા માટે પણ અયોગ્ય બની જાય છે.
2 એપ્રિલે રાહુલે નીચલી કોર્ટના નિર્ણય સામે સુરત સેશન્સ કોર્ટમાં અરજી કરી હતી. રાહુલ દ્વારા બે અરજી દાખલ કરવામાં આવી છે. પ્રથમ અરજીમાં દોષિત ઠેરવવા પર સ્ટે માંગવામાં આવ્યો હતો, જ્યારે બીજી અરજીમાં અપીલના નિકાલ સુધી દોષિત ઠેરવવા પર સ્ટે માંગવામાં આવ્યો હતો.
રાહુલ પાસે શું વિકલ્પ છે?
રાહુલને હાઈકોર્ટમાંથી રાહત મળી નથી. જોકે, તેમની સામે સુપ્રીમ કોર્ટમાં જવાનો વિકલ્પ હજુ પણ ખુલ્લો છે. જો સુપ્રીમ કોર્ટ રાહુલની સજા પર સ્ટે મૂકે છે તો તેમનું સભ્યપદ પુનઃસ્થાપિત થઈ શકે છે.
લીલી થોમસ કેસમાં આવ્યો ચુકાદો
તમને જણાવી દઈએ કે, અગાઉ 2013 અને 2018માં સુપ્રીમ કોર્ટે સીમાચિહ્નરૂપ લીલી થોમસ અને લોક પ્રહરી ચુકાદાઓમાં કહ્યું હતું કે જો સજા સ્થગિત કરવામાં આવે છે અને અપીલ કોર્ટ દોષિત ઠેરવે છે, તો પ્રતિનિધિત્વ હેઠળ ધારાસભ્યને ગેરલાયક ઠેરવવામાં આવશે. પીપલ એક્ટ ઉલટાવી શકાય છે. માત્ર સજા સસ્પેન્ડ કરવાથી ધારાસભ્ય તરીકેની ગેરલાયકાતને બાજુ પર રાખી શકાતી નથી. અયોગ્યતાના સસ્પેન્શનના કેસમાં અપીલ કોર્ટે દોષિત ઠેરવવા પર પણ સ્ટે મૂકવો જરૂરી છે.
તાજેતરમાં લક્ષદ્વીપના સાંસદ મોહમ્મદ ફૈઝલના કિસ્સામાં પણ આ જોવા મળ્યું હતું. જાન્યુઆરીમાં મોહમ્મદ ફૈઝલને હત્યાના પ્રયાસનો દોષી ઠેરવ્યા બાદ ટ્રાયલ કોર્ટે 10 વર્ષની જેલની સજા ફટકારી હતી. આ પછી ફૈઝલની લોકસભાની સદસ્યતા રદ કરવામાં આવી હતી. ફૈઝલે નીચલી કોર્ટના નિર્ણય સામે કેરળ હાઈકોર્ટમાં અરજી કરી હતી. કેરળ હાઈકોર્ટે મોહમ્મદ ફૈઝલની સજા પર રોક લગાવી દીધી હતી. આ પછી મોહમ્મદ ફૈઝલની સદસ્યતા પુનઃસ્થાપિત કરવામાં આવી હતી.
રાહુલે શું નિવેદન આપ્યું?
રાહુલ ગાંધીએ 13 એપ્રિલ 2019ના રોજ કર્ણાટકના કોલારમાં એક ચૂંટણી રેલીમાં કહ્યું હતું કે, “નીરવ મોદી, લલિત મોદી, નરેન્દ્ર મોદીની અટક કેમ કોમન છે? બધા ચોરની અટક મોદી કેમ છે?” બીજેપી ધારાસભ્ય અને પૂર્વ મંત્રી પૂર્ણેશ મોદીએ રાહુલના આ નિવેદનને લઈને તેમની વિરુદ્ધ કલમ 499, 500 હેઠળ ફોજદારી માનહાનિનો કેસ દાખલ કર્યો હતો. તેમની ફરિયાદમાં, બીજેપી ધારાસભ્યએ આરોપ લગાવ્યો હતો કે રાહુલે 2019માં ચૂંટણી રેલીને સંબોધિત કરતી વખતે કથિત રીતે કહીને સમગ્ર મોદી સમુદાયને બદનામ કર્યો હતો કે બધા ચોરોની અટક મોદી કેમ છે?
 પર રોક લગાવવાની માંગ કરતી અરજીને પણ ફગાવી દીધી હતી. હાઈકોર્ટે નીચલી કોર્ટના નિર્ણયને યોગ્ય ગણાવ્યો છે.){kind=link}